Patrycja i Michał w trakcie realizacji jednego z zadań - sondy ulicznej na temat historii Żółkiewskiego. |
Uczennica klasy IA Patrycja Lubelska i Michał Osiński z Klasy IB zakwalifikowali się do składu Sejmu Dzieci i Młodzieży. Warunkiem kwalifikacji było wykonanie pracy pt: "Miejsca pamięci - materialne świadectwo wydarzeń szczególnych dla lokalnej i narodowej tożsamości". Realizacja projektów oceniana była przez Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej.
Nasza ekipa zdobyła 27 na trzydzieści punktów wyprzedzając wszystkie szkoły siedleckie. Warszawskie LO im. Batorego było lepsze o 1 punkt.
Szczegółowe wyniki na stronie:
https://sdim.sejm.gov.pl/sdim_2016.nsf/results.xspGratulacje dla Patrycji i Michała
IV Liceum Ogólnokształcące im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach, jako kuźnia polskiego patriotyzmu
W ramach rekrutacji do XXII sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży, nasz dwuosobowy zespół Żółkiewszczaków z Siedlec (Patrycja Lubelska, Michał Osiński) przeprowadził zadanie, które realizowane było w dniach 11-13 kwietnia. Wybór padł na naszą szkołę - IV Liceum Ogólnokształcące im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach. Liceum to jest wielkim pomnikiem polskiego patriotyzmu oraz walki z zaborcą chcącym wykorzenić polskość siedleckich uczniów. Poznajcie bohaterskie, a zarazem dramatyczne losy naszej szkoły, której ducha polskości nie mógł złamać żaden wróg naszego narodu.
Początek istnienia placówki dała szkoła pijarska działająca w Łukowie od 1701 roku. Patriotyczna działalność młodzieży z bohaterskim Karolem Levittoux na czele, była powodem przekształcenia szkoły w 1840 roku w Gimnazjum Gubernialne Podlaskie i przeniesienia jej do Siedlec.
Kamień węgielny pod budowę klasycystycznego gmachu przy ulicy Szkolnej (dziś Konarskiego) w Siedlcach położono 3 maja 1843 roku. Autorem projektu budynku był Antonio Corazzi sprowadzony przez Stanisława Staszica z Florencji. Za realizację projektu odpowiedzialny był budowniczy Meyzer. Obiekt składa się z jednego skrzydła zbudowanego w systemie osiowym, ze schodami wychodzącymi na wprost drzwi głównych. Siedzibę szkoły oddano do użytku 19 września 1844 roku. Historyczny budynek szkoły znajduje się w centrum miasta Siedlce naprzeciwko Pałacu księżnej Ogińskiej oraz w pobliżu parku miejskiego „Aleksandria”. Współrzędne geograficzne budynku to: 52°10′11,09″N 22°16′52,92″E.
W latach 1849 – 1851 dyrektorem szkoły był Józef Skłodowski, dziadek Marii Skłodowskiej – Curie, natomiast ojciec noblistki był uczniem naszej placówki. W końcu lat czterdziestych uczniem gimnazjum był Stanisław Brzóska, późniejszy ksiądz i generał powstania styczniowego na Podlasiu. W 1860 roku naukę w szkole rozpoczął Aleksander Świętochowski – późniejszy pisarz doby pozytywizmu. W 1862 roku w murach szkoły pojawił się czternastoletni Aleksander Głowacki (Bolesław Prus). Niedługo potem ruszył on wraz z bratem do powstania styczniowego. Przeżycia z Siedlec znalazły swoje odzwierciedlenie w jego twórczości min. w opowiadaniu „Grzechy dzieciństwa”. Wśród uczniów szkoły walczących w powstaniu byli także Alfons Rempaliński oraz Piotr Grzymulski.
Po upadku powstania styczniowego władze zaborcze w 1866 roku przekształciły szkołę w Rosyjskie Gimnazjum Klasyczne. Wiązało się to ze zmianami kadrowymi. Język rosyjski stał się językiem wykładowym. Zlikwidowano katolicki ołtarz znajdujący się w bibliotece. W szkole zabroniono mówić po polsku oraz czytać polskie książki.
Mimo tych zabiegów młodzież polska stanowiła osiemdziesiąt procent uczniów szkoły. Polacy tworzyli koła samokształceniowe oraz tajne biblioteki. Dnia 2 lutego 1902 roku uczniowie w proteście podarli rosyjskie podręczniki do religii i złożyli oświadczenie dyrekcji, że nie zamierzają uczyć się tego przedmiotu w języku rosyjskim. W rezultacie 27 uczniów wydalono na rok, a 202 zostało czasowo zawieszonych. Determinacja uczniów nie poszła na marne gdyż reskrypt carski w 1903 roku przywrócił naukę religii w języku polskim.
W wyniku wydarzeń rewolucji 1905 roku uczniowie szkoły utworzyli komitet strajkowy i 3 lutego 1905 roku o godzinie dwunastej w sali nr 23, zebrała się młodzież, a uczeń Jan Frankowski przestawił dyrekcji deklarację strajkową. Strajk uczniów poparł siedlecki PPS. Rada Pedagogiczna relegowała ze szkoły 182 uczniów. Wydarzenia te spowodowały utworzenie przez Tadeusza Radlińskiego, geografa i autora podręcznika do nauki tego przedmiotu, prywatnej placówki.
Powstała ona w 1906 roku, jako Gimnazjum Podlaskie, zwane potocznie szkołą Radlińskiego. Mieściła się ona w starej kamienicy czynszowej u zbiegu ulic Ogrodowej (dziś Sienkiewicza) i Floriańskiej. W 1915 roku, Rosjanie zajęli budynek a naukę przeniesiono do prywatnych mieszkań. Tymczasem w budynku przy ulicy Konarskiego powstał szpital wojskowy.
15 września 1918 roku Gimnazjum Podlaskie zostało upaństwowione, zaś jego oficjalna nazwa brzmiała: „Królewsko-Polskie Gimnazjum imienia hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach”. Aktu upaństwowienia szkoły dokonał Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz późniejszy premier Antoni Ponikowski – absolwent szkoły z 1897 roku. Gimnazjum było trzecią upaństwowioną placówką w Polsce.
W 1919 roku dyrektor Mieczysław Asłanowicz przejmuje budynek przy ulicy Szkolnej (dziś Konarskiego). Od 1920 roku szkołę tworzą dwa wydziały: matematyczno-przyrodniczy przy ulicy Szkolnej oraz humanistyczny przy ulicy Floriańskiej z wicedyrektorem, doktorem Stanisławem Rutkowskim. W 1923 roku wydział humanistyczny odłącza się od szkoły tworząc odrębną placówkę – Gimnazjum im. Bolesława Prusa.
W czasie trwania wojny polsko-bolszewickiej do wojska zaciąga się młodzież Gimnazjum Żółkiewskiego. Na czele Powiatowego Komitetu Obrony Narodowej staje nauczyciel szkoły – Aleksander Feist. Wśród ochotników z Żółkiewskiego był min. aktor teatralny - Jacek Woszczerowicz oraz Stanisław Mieszkowski – kontradmirał i żołnierz wyklęty.
Po klęsce kampanii wrześniowej w 1939 roku szkoła musiała rozpocząć tajne nauczanie. Bernard Bucholc ps. „Wiktor” nauczyciel języka polskiego oraz prezes siedleckiego Koła Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych był kierownikiem tajnych kompletów w Liceum Żółkiewskiego. Bernard Bucholc był także założycielem Siedleckiej Organizacji Młodzieżowej Narodowych Sił Zbrojnych. W 1943 roku ukazał się pierwszy numer dwutygodnika „Młody Polak” przekazujący ideały narodowe oraz patriotyczne. Redakcję pisma stanowili Żółkiewszczacy szkoleni na tajnych kursach dla podchorążych.
W czasie wojny gmach szkoły przy ul. Szkolnej został zamieniony na wojskowy lazaret. Budynek zdewastowano, zaś księgozbiór spalono. W lipcu 1944 roku, kiedy Niemcy wycofywali się z Siedlec pod naporem sowietów, zaminowali budynek i mieli zamiar go wysadzić. Dzięki sprawnej akcji żołnierzy Armii Krajowej prowadzących walki w dniach 24-31 lipca 1944 roku obiekt został rozminowany. Akcję upamiętnia tablica na froncie szkoły. Na wielkie uznanie zasługuje postać wspomnianego już kontradmirała Stanisława Mieszkowskiego, który w czasie kampanii wrześniowej był obrońcą helu. Więziony przez Niemców w czasie wojny. Skazany na śmierć przez komunistów i rozstrzelany metodą katyńską w 1952 roku. Żołnierz wyklęty. Jego szczątki zostały odnalezione na warszawskich powązkach w 2014 roku.
1 września 1944 roku Gimnazjum i Liceum Żołkiewskiego wznowiło legalną działalność.
W 1961 roku władze oświatowe zlikwidowały Liceum Żółkiewskiego argumentując tę decyzję reorganizacją szkolnictwa. W 1991 roku dzięki uporowi i dobrej woli Żółkiewszczaków oraz władz oświatowych ówczesnego województwa siedleckiego reaktywowano liceum. Szkoła mieściła się w klasycystycznym budynku przy ulicy Konarskiego 1 do 2010 roku. Przez wiele lat gmach niszczał i wymagał generalnego remontu. Kiedy przebywanie w szkole zaczęło zagrażać życiu i zdrowiu, władze miasta przeniosły liceum do nowej siedziby przy ulicy Sokołowskiej 161B. W gmachu szkoły przez wiele lat działy się wydarzenia warte upamiętnienia, do których jesteśmy bardzo przywiązani. Uczniowie z upragnieniem czekają dnia, gdy liceum wróci w swe historyczne mury.
Wiedzę na temat IV LO mogliśmy zgłębić dzięki książce Janusza Wilczyńskiego pt. „Żółkiewszczacy” opisującej historię naszej szkoły oraz blogowi tego samego autora pt. „Żółkiewski 172 lata”. Janusz Wilczyński jest absolwentem UMCS w Lublinie oraz naszym nauczycielem historii i wiedzy o społeczeństwie. To właśnie profesor Wilczyński zaszczepił w nas zainteresowanie historią naszej szkoły i chętnie opowiedział jej dzieje. Żeby omówić sprawę powrotu szkoły w historyczne mury spotkaliśmy się z Prezydentem Miasta Siedlce Panem Wojciechem Kudelskim. Spotkanie przebiegło w miłej atmosferze, a pan prezydent zapewnił nas o powrocie szkoły do historycznego gmachu przy ulicy Konarskiego. Później ruszyliśmy do bibliotek, punktów informacji turystycznej oraz internetu w celu znalezienia większej ilości materiałów poświęconych naszej szkole. Oprócz publikacji „Żółkiewszczacy” w naszych bibliotekach znaleźliśmy książki takie jak „Siedlce 1448-1995”- praca zbiorowa oraz „V wieków dziejów Siedlec”- praca zbiorowa. Książki te w formie skrótowej opisują naszą szkołę. Oprócz tego weszliśmy w posiadanie książki „Powiat siedlecki – przewodnik subiektywny” Sławomira Kordaczuka, która opisuje sylwetki znanych Żółkiewszczaków. O Liceum Żółkiewskiego rozpisują się także przewodniki turystyczne dostępne w punktach informacji. O naszym liceum pisał także Antoni Winter w swych dwóch książkach „Dzieje Siedlec 1448-1918, oraz „Dzieje Siedlec 1918-1939”. Winter także był absolwentem naszej szkoły. Wielokrotnie również w siedleckiej telewizji regionalnej był emitowany magazyn historyczny, którego jeden z odcinków był poświęcony właśnie naszej szkole. Internet o liceum z wyjątkiem bloga profesora Wilczyńskiego przemówił do nas bardzo ogólnie. Więcej informacji znaleźliśmy o naszych absolwentach. Młodzieżowa wyrocznia, a mianowicie Wikipedia pomija znaczące fakty, podając przy tym błędną datę powstania Gimnazjum Prusa. Po tej analizie ruszyliśmy w miasto z sondą by dowiedzieć się czy siedlczanie w ogóle wiedzą, coś na temat naszego liceum. Przeprowadziliśmy ją na próbie 23 osób w różnym wieku. Sonda utwierdziła nas w przekonaniu jak bardzo szkoła jest zakorzeniona w świadomości historycznej siedlczan. Zadbaliśmy także o publikację informacji o naszym zadaniu na popularnym siedleckim serwisie internetowym – Tuba Siedlec oraz na portalu Facebook.
http://www.tubasiedlec.pl/aktualnosci/czytaj/1158/Zolkiewszczacy-do-Sejmu
https://youtu.be/jRkiPLcsm3g
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1770886693197797&id=1607253972894404
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz