Odsłonięcie pomnika Prezydenta Rzeczypospolitej Lecha Kaczyńskiego

III Siedlecki Test Historyczny

TEMATYKA DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH I GIMNAZJÓW: 

           „Droga Polaków do Niepodległości 1768 -1918”

Polecana przykładowa literatura:

Część  Siedleckiego Testu Historycznego dla uczniów szkół podstawowych.

1.     Wczoraj i dziś, Podręcznik do historii i społeczeństwa dla klasy piątej i szóstej szkoły podstawowej, Grzegorz Wojciechowski, Nowa Era

2.     Historia Polski do 1795 roku, Henryk Samsonowicz

3.     Historia Polski 1795 – 1914 , Krzysztof Groniowski, Jerzy Skowronek.

Cześć  Siedleckiego Testu Historycznego dla uczniów gimnazjów.

1.     Śladami przeszłości, Podręcznik do historii dla klasy trzeciej gimnazjum, Stanisław Roszak, Anna Łoszkiewicz.

2.     Historia Polski do 1795 roku, Henryk Samsonowicz

3.     Historia Polski 1795 – 1914 , Krzysztof Groniowski, Jerzy Skowronek.

TEMATYKA DLA SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH I CZĘŚCI OGÓLNODOSTĘPNEJ

„Wybitni hetmani I Rzeczypospolitej”.

 Pytania będą obejmowały wyłącznie życiorysy następujących hetmanów: Jana Zamoyskiego, Stanisława Żółkiewskiego, Jana Sobieskiego, Jana Karola Chodkiewicza, Stefana Czarnieckiego.

Literatura polecana dla uczestników części otwartej 

(dorośli i uczniowie szkół ponadgimnazjalnych) w dniu 12 listopada:

1.     Sławni Hetmani Rzeczypospolitej, Leszek Podhorodecki, Warszawa 1994

2.     Wielcy Hetmani Rzeczypospolitej, Sławomir Leśniewski,

3.     Hetmani Rzeczypospolitej, Zdzisław Żygulski (tom: II-25) z cyklu Dzieje Narodu i Państwa Polskiego

Deja vu

Wolna (?)sobota. Rano. Czas po chleb do PSS- u. Dają po dwa bochenki na osobę. Nie warto iść i tak dla wszystkich nie wystarczy i jak dojdę to ani chleba, ani masła nie będzie. Na margarynę palmową nie mogę już patrzeć. Przecież to dopiero kolejka po koszyki. Ile tam może stać ludzi? Wolno posuwa się ta kolejka w burych ubraniach. Mamy jeszcze pół razowego. Nie idę, nie będę stał w kolejkach, nie dam się.

Kiedyś te Kamienie drgną...                ... Drgnęły?

1982. Miasto Siedlce. Skrzyżowanie  ulic Rynkowej z 22 lipca(obecnie 11 listopada). /Zenit E (sowiecki), Slajd Orwochrom UT 18 (prawie niemiecki)/ foto: Janusz Wilczyński

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Żółkiewszczacy.Tomasz Sysik

Tomasz Sysik

Hetman

Urzędów, zaszczytów, zwycięskich bitew
Zliczyć nie sposób znamienitych zasług
Hetman Żółkiewski Ojczyzny słysząc zew
Nieprzyjaciołom bolesnych zadał trwóg

Szwedów falę, tatarskich hord zapędy
Sercem i szablą niestrudzenie karcił
Rzeczpospolitej chwałę sławiąc wszędy
Moskali butę niechybnie ukrócił

Choć kunsztem oręża nieraz się wsławił
Pod Rewlem, Moskwą srodze wrogów gromiąc
Życiem wojenną tułaczkę przypłacił

Przywoła tej ziemi czas w chwilach próby
Szczęk żelaza, szarży okrzyku triumfu
I pomni wodza dla potomnych chluby

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Żółkiewszczacy. Agnieszka Magierska

Strofy Agnieszki

Agnieszka Magierska urodziła się w Siedlcach w 1983 roku. W 2002 roku ukończyła IV LO im. Hetmana St. Żółkiewskiego (w klasie o profilu humanistycznym). Jest absolwentką polonistyki (specjalność: edytorstwo) i Podyplomowego Studium Zastosowań Informatyki na Akademii Podlaskiej. Obecnie łączy pasję i wiedzę „informato-polonisty” redagując e-booki.Wiersze pisze od kilkunastu lat. W latach 2000-2002 uczestniczyła w spotkaniach Siedleckiej Grupy Literackiej „Witraż”, jednocześnie drukowała wiersze w szkolnym czasopiśmie „Sztubak”, Od 2007 do 2011 roku była członkinią Klubu Literackiego „Ogród”. W 2014 została, wraz z poetami Eugeniuszem Kasjanowiczem, Stefanem Todorskim, Adamem Końcą i Lechem Węgrowskim, współzałożycielką Klubu Literackiego „Pod Arkadami” działającego przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Siedlcach.Jej utwory można znaleźć w tomikach pokonkursowych (między innymi Konkursów Literackich SODK „Limes”,), czasopismach („Poezja dzisiaj”, Brulion Literacki „Ślad”, Kwartalnik Kulturalny „Kozirynek”) i antologii  Na dnie szukając nieba…(Siedlce 2000).Wydawcą jej debiutanckiego tomiku zatytułowanego Jeśli kiedyś odejdziesz…(Siedlce, 2010) było Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach – Klub Literacki „Ogród”. Wstęp do niniejszej książki napisała pani dr Aleksandra Pethe, ówczesna wykładowczyni siedleckiej polonistyki.Najnowszą inspirację jej twórczości stanowią obrazy olejne malowane przez jej mamę.

Prezentuję dwa wiersze z tomiku Jeśli kiedyś odejdziesz...

Zapomniałeś wziąć mapę

którą nakreślił ci 

los

da ją komuś innemu

złośliwy…

a ty

błądź sam

każdy

miał swoją

szansę…

***

Wyobraź sobie, że ludzkość

To wielka półka z książkami

Każdy człowiek – inna książka

Szukasz czegoś dla siebie

znajdujesz kryminały

pełne mrocznych tajemnic

bogate w wiedzę

słowniki lub encyklopedie

sagi wypełnione

życiową mądrością pokoleń

listy wielkich osobowości – 

- zapisy ich przyjaźni

pamiętniki przepełnione

sekretami ludzkich serc

i perełki – tomiki poezji

wzbogacone o notkę biograficzną autora

I już wiesz, co wybierasz

choć na stole kusi cię…

…tabloid

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Żólkiewszczacy. Eugeniusz Wojczal

Eugeniusz Wojczal, porucznik saperów Korpusu Ochrony Pogranicza, jeniec sowieckiego obozu NKWD w Starobielsku. 

Urodził się 17.III.1909r. w Niecieczy (powiat Sokołów Podlaski) jako syn Aleksandra Wojczala i Rozalii z Wierzbickich. W czasie likwidacji obozu jenieckiego w Starobielsku, został zamordowany przez Sowietów w Charkowie w kwietniu lub maju 1940r., a następnie pogrzebany w zbiorowej mogile w Piatichatkach koło Charkowa.

W okresie nauki gimnazjalnej imponował zdolnościami z zakresu przedmiotów ścisłych, predyspozycjami do kariery wojskowej oraz wysokim poziomem wysportowania. W 1930r. ukończył męskie Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach, otrzymując świadectwo maturalne. Następnie odbył roczną służbę w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty. Przez kolejne 3 lata, tzn. od roku 1931 do roku 1934 kształcił się w Szkole Podchorążych Inżynierii w Warszawie, realizując zamiar zostania oficerem zawodowym. Stopień podporucznika ze starszeństwem uzyskał 15.VIII.1934r., a niebawem awansował do rangi porucznika.

Początkowo służbę wojskową pełnił jako saper w Batalionie KOP „Stołpce” nad Niemnem (woj. nowogródzkie), uczestnicząc w budowie umocnień w pasie nadgranicznym. Następnie służył w 2. Batalionie Saperów, stacjonującym w Puławach. 

Por. Eugeniusz Wojczal znalazł się na Kresach Wschodnich. 

Po agresji wojsk sowieckich na terytorium Polski, 17 września 1939r. został wraz z oddziałem Wojska Polskiego okrążony przez wroga. Według relacji naocznego świadka – szeregowego Zdzisława Stelęgowskiego, trafił do sowieckiej niewoli w okolicach Zaleszczyk lub Stanisławowa.

Por. Wojczal nie podjął próby ocalenia życia poprzez zmianę ubioru na cywilny, co sugerował mu znajomy szeregowiec. Będąc wiernym kodeksowi moralnemu oficera Wojska Polskiego, stanowczo odmówił zdjęcia oficerskiego munduru. Podobnie jak tysiące innych oficerów polskich, został osadzony w obozie jenieckim NKWD w Starobielsku, skąd wysłał do rodziny mieszkającej w Niecieczy dwa krótkie listy (w listopadzie 1939r. i w marcu 1940r.).

W pierwszym z nich, datowanym na 25 listopada 1939 roku informuje swojego ojca –Aleksandra, że razem z nim przebywa w obozie jego serdeczny kolega – por. KOP Jan Pietrzykowski oraz brat narzeczonej, Janiny – Franciszek Żelazowski. Wszyscy trzej podzielili ten sam, tragiczny los Katyńczyków.

W dniu 10 listopada 2008 roku Prezydent RP – Lech Kaczyński mianował pośmiertnie porucznika E. Wojczala na stopień kapitana Wojska Polskiego.

Kapitan Eugeniusz Wojczal został upamiętniony wspólną tablicą imienną ku czci poległych i pomordowanych absolwentów na frontonie budynku Liceum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach, którą odsłonięto w 1967 roku staraniem absolwentów i nauczycieli.

Tekst jest skrótem  opracowania Pani Grażyny Lipińskiej, córki ppor. Stanisława Maleszewskiego. 

PS: Dziękuję Pani Grażynie Lipińskiej za zgodę na publikację materiałów. 

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Karol Levittoux

Karol Levittoux urodził się w 1820 roku. Był synem Piotra Levittoux-Desnouettes, francuskiego żołnierza, osiadłego w Polsce w 1813 roku.Ukończył gimnazjum pijarskie w Łukowie w 1838 roku, następnie był słuchaczem Dopełniających Kursów Pedagogicznych w Warszawie. W 1839 roku założył w Łukowie Związek Patriotyczny, będący częścią składową Stowarzyszenia Ludu Polskiego, którego działalność polegała na pracy samokształceniowej i agitacji. Z jego inicjatywy powstał podobny związek w Chełmie. Na skutek zdrady, wraz z innymi spiskowcami, oskarżony został o dążenie do wywołania powstania zbrojnego, utworzenie rządu republikańskiego oraz głoszenie zniesienia pańszczyzny i uwłaszczenia chłopów. Levittoux po aresztowaniu w lipcu 1840 roku, przebywał  kilka miesięcy w X pawilonie cytadeli warszawskiej. Brutalne śledztwo, po nieudanej próbie ucieczki, doprowadziło go do popełnienia samobójstwa. Karol Levittoux podpalił siennik i zginął w ogniu (1841). Nie chciał wydać swoich towarzyszy. Stał się symbolem niezłomnej postawy i poświęcenia dla Ojczyzny. Łukowski spisek młodzieży Karola Levittoux uznawany jest za najważniejszą przyczynę likwidacji szkoły w Łukowie, co dało początek gimnazjum siedleckiemu. 

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Tylko prawda jest ciekawa. Krzyż.

„Żeby las umiał przemówić…”

W dniach 6-7 września 2014r. uczniowie z klasy II D: Patrycja Żurawska, Olga Otulińska, Szymon Ciok i Wojciech Radzimirski pod opieką profesorów: Wiesława Żukowskiego i Jacka Żero, udali się do Białki pod Parczewem. Celem wyprawy było uporządkowanie mogiły Nieznanego Partyzanta z czasów II wojny światowej i zebranie informacji na jego temat od najstarszych mieszkańców wioski. Grób znajduje się na polu pod lasem, gdzie zginął żołnierz polski. Według relacji miejscowych: pań Anieli Tytko, Kordeckiej oraz Karoliny Łyskawej, szedł on ranny po pomoc do wsi, wtedy niemieccy żołnierze dostrzegli go z daleka i postrzelili. Istnieje druga wersja zdarzeń. Partyzant został zatrzymany i brutalnie przesłuchiwany, 

a gdy odchodził oddano strzał w jego stronę i zginął na miejscu.

         Po uporządkowaniu mogiły i najbliższego otoczenia, nasza grupa nagrała relacje wyżej wymienionych pań oraz uwieczniła spotkanie na zdjęciach.

         Opisany wyjazd zachęcił uczestników do podejmowania tego typu działań i poznawania najnowszej historii Polski.

„Ceterum  censeo  Carthaginem  esse delendam”

                                                                                                       Marcus Porcius Cato

Żółkiewszczacy za Odrą

Transparentem „Serdecznie witamy”, przygotowanym przez uczniów Torhorst-Gesamtschule w Oranienburgu (Niemcy), rozpoczęli uczniowie IV LO pod opieką nauczycieli Ewy Jagiełło i Grażyny Barcińskiej przygodę pt. „ Międzynarodowa wymiana szkolna”.

W dniach od 7 do 13 września 2014 r. dziesięciu uczniów z klas 1d, 2b, 3d i 3e gościło przez 7 dni w niemieckich rodzinach.

Wspólne lekcje w szkole partnerskiej, edukacyjna wycieczka rowerowa do Berlina, udział w największych europejskich targach sprzętu elektronicznego i AGD „IFA”, wyjazd do Poczdamu z pięknym rokokowym pałacem Hohenzollernów Sanssouci oraz wizyta w byłym niemieckim obozie zagłady w Sachsenhausen – to tylko niektóre z atrakcji, przygotowane dla Żółkiewszczaków przez uczestników wymiany ze strony niemieckiej.

Rewizyta młodzieży z Oranienburga w naszej szkole będzie miała miejsce w październiku.

Żółkiewszczacy. Tomasz Sysik

Tomasz Sysik ; urodzony w 1983 r.; absolwent IV Liceum Ogólnokształcącego im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach (rocznik 2003). W 2009 r. ukończył studia historyczne na Akademii Podlaskiej (obecnie Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny). W 2013 r. ukazał się jego debiutancki tom poezji pt. Słowa niewypowiedziane, stanowiący esencjonalny zbiór dotychczasowej pracy twórczej. W tym samym roku rozpoczął studia doktoranckie na kierunku Historia, na UPH w Siedlcach, podejmując tematykę badawczą związaną z polską historią powojenną. Autor artykułów prasowych i naukowych o tematyce historycznej.

Poniżej dwa wiersze autorstwa Tomasza Sysika.

Dla E…

Wymyślnych zwrotów i porównań nie wystarczy,

By uchwycić słowem oblicza Twego urok.

Kartka wciąż pusta, wokół panujący półmrok,

Opuściło mnie natchnienie, duch zanikł twórczy.

Zachwycam się głębią niewieściego uśmiechu,

Jedwabnej dłoni pragnę złożyć uwielbienie.

Za każde spojrzenie, serce ogarnia drżenie,

Głosu subtelność przywodzi rozum do grzechu.

Ocean słów już dawno został przekroczony,

Pośród nawału myśli, marzeń oraz pragnień,

Powstał niekształtny wiersz, Twym imieniem zwieńczony.

Wybacz bezwstydną śmiałość, mych uczuć wyznanie,

Oddając się wnikliwej, szczerych strof, lekturze,

Przyjmij łaskawie wierne autora oddanie.

Spowiedź

Nie raz pióro

W ręku poety

Zawisło w bezruchu

Na pergaminie

Pośród natłoku myśli

Powstał jedynie

Niezgrabny kleks

Nie dźwięki

Utrwalić próbuję

Nie słowa zapisać

Lecz marzenia

Niespełnione

Ból i smutek

Wyrzucam z serca

By stać się

Chociaż przez chwilę

Takim

Jak Wy

PS. Piękne. Dziękuję Panie Tomku.

Trampkarze z Żółkiewskiego.

Drużyna piłkarska Państwowego Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach z dyrektorem Karolem Piechowskim.  Józef Fedorowicz trzyma puchar.

Dziękujemy pani Joannie Rakowskiej,  wnuczce Józefa Fedorowicza, za przekazanie fotografii.

i 

Matura w roku 1919.

Nauczyciele i maturzyści w 1919 roku. Pierwszy z lewej siedzi Stanisław Rutkowski, obok Karol Piechowski, prof. Bartodziejska, w środku Mieczysław Asłanowicz, prefekt ksiądz Koronat Piotrowski, Wojciech Woszczerowicz. Pośrodku stoi w pierwszym rzędzie prof. Feist.

i 

Żółkiewszczacy. Xawery Bielawski

 Ksawery Bielawski, (1847-1902). Gimnazjum w Siedlcach ukończył w 1866 roku. Ulegając życzeniom ojca, byłego patrona Siedleckiego Trybunału, wstąpił na wydział prawny Szkoły Głównej. Ukończywszy jednak tylko dwa kursy, poszedł za głosem powołania i rozpoczął studia agronomiczne w Neklau. Po studiach pracował jako administrator dóbr w Skwilnie koło Płocka, a następnie w Zwodach na Litwie. W 1880 roku objął administrację dóbr Wysokie Litewskie, które to zaniedbane dotychczas, doprowadził do stanu kwitnącego. Ksawery Bielawski należał do nielicznej grupy wybitnych hodowców nasion, których praca zyskała wielkie uznanie nie tylko w kraju, lecz i za granicą. W Wysokim Litewskim (obecnie Wysokie na Białorusi) wyselekcjonował doskonałą pszenicę i żyto. Nasiona te zostały wystawione w 1882 roku na wystawie w Warszawie. W następnych latach Ksawery Bielawski prezentował swe osiągnięcia na wystawach rolniczych w Wilnie, Warszawie, Petersburgu, Charkowie, Niżnym Nowogrodzie, Kijowie, Filadelfii i Paryżu, gdzie jego nasiona zdobywają pierwsze nagrody, medale, ordery i dyplomy. Otrzymał również wielki złoty medal od Brukselskiej Akademii Nauk i Przemysłu i powołany został na członka tej akademii. Nowe odmiany pszenic i żyta przyniosły rolnictwu znakomite korzyści.

Dziękujemy pani Barbarze Bielawskiej - Dębowskiej z Łodzi za przesłanie materiałów.

Żółkiewszczacy. Józef Fedorowicz

Józef Fedorowicz, syn Antoniego i Marceli z domu Przeradzkiej urodził się 17 marca 1906 roku.
W 1928 roku zdał maturę w Państwowym Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach. Następnie ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, gdzie w 1931 roku otrzymał promocję. W 1934 roku awansował do stopnia porucznika.
Józef Fedorowicz walczył we wrześniu 1939 roku jako dowódca 2 kompanii ckm, w składzie 82 pp, 30 DP Armii Łódź.
Zginął 25 września 1939 roku w Kazuniu. Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana.

Fotografie przekazane przez panią Joannę Rakowską.